Η κολοστομία ή αλλιώς παρά φύση έδρα ονομάζεται το τεχνητό χειρουργικό άνοιγμα του παχέος εντέρου. Στόχος του ανοίγματος είναι να δημιουργηθεί μια τεχνητή έξοδος του περιεχομένου του εντέρου παρακάμπτοντας το κάτω μέρος του πεπτικού συστήματος. Το παχύ έντερο μετέπειτα συνδέεται με το άνοιγμα αυτό, επιτρέποντας τα κόπρανα να εξέλθουν από τον οργανισμό. Τα κόπρανα καταλήγουν στο ειδικό σακουλάκι της κολοστομίας το οποίο θα πρέπει να αδειάζει ανά ορισμένα χρονικά διαστήματα.
Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται η δημιουργία κολοστομίας;
Δημιουργείται σε περιπτώσεις επεμβάσεων του παχέος εντέρου ή όταν έχει προκληθεί ένα περιπρωκτικό τραύμα μεγάλου μεγέθους. Επίσης, είναι συχνές οι περιπτώσεις όπου η κολοστομία αποτελεί μοναδική λύση για την έξοδο των κοπράνων όταν ο ασθενής πάσχει από ασθένειες του παχέος εντέρου όπως είναι η ελκώδης κολίτιδα και η νόσος του Crohn. Επιπρόσθετα, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες δημιουργείται όταν δεν μπορεί να εκτελεστεί αναστόμωση.
Προετοιμασία κολοστομίας
Προτού δημιουργηθεί μια κολοστομία, είναι απαραίτητος ο προσδιορισμός της ακριβούς θέσης της στην κοιλία του ασθενούς με τέτοιον τρόπο ώστε να μην επηρεάζονται οι καθημερινές του δραστηριότητες. Ουσιαστικά μπορεί να δημιουργηθεί σε οποιοδήποτε σημείο του παχέος εντέρου (ανιούσα, κατιούσα, εγκάρσια ή σιγμοειδής κολοστομία). Η επιλογή όμως της θέσης που τελικά θα έχει εξαρτάται από τον σκοπό για τον οποίον δημιουργείται.
Μόνιμη και προσωρινή κολοστομία
Υπάρχουν δύο τύποι κολοστομίας, η προσωρινή και η μόνιμη. Η μόνιμη κολοστομία δημιουργείται όταν δεν υπάρχει δυνατότητα αποκατάστασης του παχέος εντέρου. Στις περιπτώσεις αυτές, αφαιρείται το τελευταίο τμήμα του πρωκτικού σωλήνα και η λειτουργία του αντικαθίσταται από το ειδικό σακουλάκι που τοποθετείται στην περιοχή. Η προσωρινή κολοστομία δημιουργείται όταν επρόκειτο να γίνει επανένωση του εντέρου. Εφαρμόζεται συχνά στα επείγοντα χειρουργεία που αφορούν την περιοχή, σε τραυματισμούς ή έντονες φλεγμονές του εντέρου.
Είδη κολοστομίας
Τα είδη κολοστομίας είναι τα ακόλουθα:
- Τελική κολοστομία
- Κολοστομία αγκύλης (loop)
- Ειλεοστομία τελική
- Ειλεοστομία προφυλακτική
Ποια είναι η διαδικασία που ακολουθείται;
Πριν από τη χειρουργική επέμβαση κολοστομίας, το παχύ έντερο και το ορθό προετοιμάζονται και καθαρίζονται. Ταυτόχρονα ο ασθενής λαμβάνει αντιβιοτικά προκειμένου να προληφθεί η πρόκληση μόλυνσης. Κατά τη χειρουργική διαδικασία, ο χειρουργός δημιουργεί μια τομή στην κοιλιά στο ιδανικό σημείο ανάλογα με το πρόβλημα που επρόκειτο να αντιμετωπιστεί και στη συνέχεια οδηγεί ένα τμήμα του παχέος εντέρου στο άνοιγμα της τομής. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργεί τη στομία μέσω της οποίας ο ασθενής θα μπορεί να αποβάλει το εντερικό περιεχόμενο.
Κολοστομία και εκπαίδευση του ασθενή
Μετά το τέλος του χειρουργείου, ο ασθενής λαμβάνει καθοδήγηση σχετικά με τη φροντίδα της κολοστομίας και με τη σωστή χρήση του ειδικού σάκου που φέρει. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, ο ασθενής πλέον είναι ικανός να αλλάζει μόνος του τα σακουλάκια και είναι ικανός να φροντίζει την περιοχή με τον τρόπο που του έχουν υποδείξει.
Ποιες επιπλοκές σχετίζονται με την κολοστομία;
Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε άλλη χειρουργική επέμβαση, η κολοστομία μπορεί να παρουσιάσει ορισμένες επιπλοκές. Οι κυριότερες από αυτές είναι:
- Λοίμωξη
- Αιμορραγία
- Απόφραξη του ορθού
- Ερεθισμός/ ερυθρότητα/ εξάνθημα στην περιοχή
- Παραμυϊκή κήλη
- Στένωση της κολοστομίας
- Διαρροή
- Ψυχολογικές διακυμάνσεις
- Απώλεια βάρους
Η ανοιχτή επικοινωνία με τον ιατρό σας και η πιστή τήρηση των οδηγιών που σας δίνει, μπορούν να ελαττώσουν σημαντικά τις πιθανότητες εμφάνισης επιπλοκών. Ωστόσο, σε περίπτωση εμφάνισής τους η άμεση επικοινωνία σας μαζί του, θα σας βοηθήσει να τις αντιμετωπίσετε ταχύτερα και να επιστρέψετε το συντομότερο δυνατόν στις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Ο Γενικός Χειρουργός Γεώργιος Πανούσης βρίσκεται στη διάθεσή σας για να σας παρέχει εξατομικευμένες οδηγίες σχετικά με την κολοστομία. Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί του για οποιαδήποτε απορία σας.
[sp_easyaccordion id=”2623″]
[hfe_template id=’2704′]