Τι είναι η μαστεκτομή;

Μαστεκτομή ονομάζεται η χειρουργική αφαίρεση του μαστού. Υπάρχουν διάφορα είδη μαστεκτομής:

• Απλή ή ολική μαστεκτομή
• Ριζική μαστεκτομή
• Ριζική τροποποιημένη μαστεκτομή

Παράλληλα, εκτός από το μαστό ή τη θηλή μπορεί να αφαιρεθούν και οι λεμφαδένες.

Η μαστεκτομή αποτελεί λύση για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού. Σε κάποιες περιπτώσεις, η μαστεκτομή μπορεί να αποτελέσει προληπτική λύση, εφόσον υπάρχει η υποψία πως ένας καλοήθης όγκος μπορεί να εξαλλαγεί σε κακοήθεια.

Εισαγωγή στα ογκίδια του μαστού…

Περίπου 8 στα 10 ογκίδια μαστού είναι καλοήθη. Μπορεί να είναι κυστικά (κύστεις) ή συμπαγή (ινοαδενώματα).

Πώς διακρίνονται;

Κύστεις: Είναι πιο συχνές στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας (30 – 50 ετών) και δεν χρειάζονται αντιμετώπιση. Η διάγνωσή τους είναι εύκολη με τη βοήθεια υπερηχογραφήματος.

Ινοαδενώματα: Είναι πιο συχνά στις νεαρές ηλικίες (20 – 30 ετών). Συνήθως δεν χρειάζονται αφαίρεση. Αν απαιτηθεί αφαίρεση, η επέμβαση είναι εύκολη και πραγματοποιείται με μικρή τομή. Έτσι, δεν προκαλείται παραμόρφωση του μαστού.

Ινοκυστική νόσος: Είναι συχνότερη μεταξύ 40 – 50 ετών, ενώ επηρεάζει 4 στις 10 γυναίκες. Η ινοκυστική νόσος προκαλεί, συνήθως, πόνο στο μαστό. Ως αίτιο εμφάνισής της είναι οι αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών (οιστρογόνα – προγεστερόνη) κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσης. Οι αλλαγές αυτές προκαλούν διαστολή των αιμοφόρων αγγείων, διόγκωση των αδένων και κατακράτηση υγρών, με αποτέλεσμα οι μαστοί να εμφανίζουν ογκίδια. Σε αυτή την περίπτωση, η αντιμετώπισή τους είναι συντηρητική.

Καρκίνος: Ο καρκίνος του μαστού είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες, κυρίως στις ηλικίες 50 – 70 ετών. Παράγοντες κινδύνου αποτελούν το οικογενειακό ιστορικό (αδελφή, μητέρα ή γιαγιά με ιστορικό καρκίνου μαστού), η ατεκνία, οι θεραπείες με ορμονικά υποκατάστατα, η κακή διατροφή και το αλκοόλ. Αντίθετα, ο θηλασμός μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου.

Η σημασία του ελέγχου

Η πρόληψη είναι ακόμα πιο σημαντική από την αντιμετώπιση. Πολύ μεγάλη σημασία έχει η αυτοεξέταση, δεδομένου ότι η κάθε γυναίκα γνωρίζει καλύτερα το μαστό της. Η αυτοεξέταση μπορεί να γίνει με οπτικό έλεγχο και με αυτοψηλάφιση.

Πώς γίνεται η διάγνωση από έναν εξειδικευμένο ιατρό;

Ένας εξειδικευμένος Γενικός Χειρουργός αρχικά θα κάνει ερωτήσεις στη γυναίκα, συλλέγοντας το ιατρικό της ιστορικό και διερευνώντας την κληρονομική προδιάθεση. Έπειτα, ο ιατρός θα προχωρήσει σε φυσική εξέταση.

Διάφορες άλλες εξετάσεις μπορεί να πραγματοποιηθούν, ώστε να δοθεί μια πλήρη εικόνα της πάθησης. Οι νεαρές γυναίκες μπορούν να κάνουν ένα υπερηχογράφημα μαστών. Σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας  συστήνεται η μαστογραφία, μια εξέταση που πρέπει να επαναλαμβάνεται συχνά, σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.

Εάν υπάρχει υποψία ότι ένας όγκος ενδέχεται να είναι κακοήθης, τότε γίνεται βιοψία μαστού. Η βιοψία πραγματοποιείται είτε με παρακέντηση είτε με χειρουργική επέμβαση.

Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για μαστογραφία;

Η μαστογραφία θα πρέπει να ξεκινάει από τα 35 – 40 χρόνια και έκτοτε να πραγματοποιείται εκ νέου κάθε χρόνο. Από τα ευρήματα της μαστογραφίας που φαίνονται ύποπτα, το 70 – 80% δεν είναι καρκίνος και μόνο το 20 – 30% θα χρειαστεί να υποβληθεί σε ογκολογική επέμβαση. Είναι, όμως, απαραίτητο όλες οι ύποπτες βλάβες να υποβάλλονται σε βιοψία για τον αποκλεισμό του καρκίνου.

Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται μαστεκτομή;

Η μαστεκτομή εφαρμόζεται συνήθως σε γυναίκες. Ωστόσο, δεν αποκλείεται σε αυτή να υποβληθούν και άνδρες, οι οποίοι αντιμετωπίζουν καρκίνο του μαστού. Σε κάθε περίπτωση, οι κυριότερες ενδείξεις μαστεκτομής είναι:

• Ο κακοήθης όγκος βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ή έχει εξαπλωθεί
• Ο όγκος είναι αρκετά μεγάλος και δεν μπορεί να αφαιρεθεί με απλή ογκεκτομή
• Η κακοήθεια έχει επανέλθει, παρά την προγενέστερη αντιμετώπισή της
• Υπάρχουν αντενδείξεις για αντιμετώπιση της κακοήθειας με ακτινοθεραπεία

Πώς πραγματοποιείται η μαστεκτομή;

Στην περίπτωση που κρίνεται απαραίτητο από τον ιατρό, τότε προγραμματίζεται ένα ραντεβού για τη διενέργεια μαστεκτομής. Η μαστεκτομή μπορεί να είναι μονή (στον ένα μαστό) ή διπλή (και στους δύο μαστούς). Ανάλογα με το βαθμό και το είδος της πάθησης, ο ιατρός μπορεί, κατά τη διάρκεια του χειρουργείου, να αφαιρέσει και τμήμα των λεμφαδένων.

Μπορεί να γίνει αποκατάσταση του μαστού μετά τη μαστεκτομή;

Οι σύγχρονες τεχνικές μαστεκτομής επιτρέπουν την άμεση αποκατάσταση της εικόνας του μαστού. Η αποκατάσταση μπορεί να συμβάλλει θετικά στην ψυχολογία της γυναίκας, βελτιώνοντας την εικόνα του χειρουργημένου πεδίου.

Ο Γ. Πανούσης είναι εξειδικευμένος Γενικός Χειρουργός και παρουσιάζει ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον στην αντιμετώπιση όλου του εύρους των παθήσεων της γενικής χειρουργικής. Ο ιατρός εφαρμόζει τις πλέον σύγχρονες χειρουργικές μεθόδους με σεβασμό στον ασθενή και τις ιδιαίτερες ανάγκες του.